บังกลาเทศประกาศห้ามใช้ถุงพลาสติกตั้งแต่ปีพ.ศ.2545 ก่อนที่ประเทศต่าง ๆ ทั้งในยุโรปและเอเชียจะตื่นตัวลด ละ เลิกตามมา ประเทศล่าสุดที่ตระหนักถึงความสำคัญของกระแสนี้คือนิวซีแลนด์และแคนาดา นายกรัฐมนตรีจาซินดา อาร์เดิร์นและจัสติน ทรูโด ให้สัญญาว่าจะเตรียมแบนถุงพลาสติกใช้แล้วทิ้งโดยเร็ว
แต่สำหรับชาวไทยแล้ว บรรจุภัณฑ์จากธรรมชาติเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันมานมนาม ปัจจุบัน กระแสรักษ์โลกช่วยกระตุ้นให้คนกลับมาสนใจวัสดุท้องถิ่นอีกครั้ง เรามาดูกันว่า ชาวไทยนำธรรมชาติรอบตัวมาบรรจุอาหารอย่างไรบ้าง
ใบเตย
ใช้ใบเตยห่อเนื้อไก่หมักแล้วนำไปย่างบนเตาถ่าน นอกจากจะเป็นบรรจุภัณฑ์แล้ว ใบเตยยังช่วยรักษาความชุ่มชื้นของเนื้อไก่ ส่งกลิ่นหอมระหว่างย่าง แถมพอสุกแล้ว เนื้อไก่สุดนุ่มฉ่ำยังมีรสหวานจากใบเตยและหอมกลิ่นย่างถ่าน เป็นวัสดุที่ใช้แล้วคุ้มค่าแถมย่อยสลายง่าย
เชฟไนเจลล่า ลอว์สัน (Nigella Lawson) เคยกล่าวไว้ว่า ใบเตยคือสิ่งที่เชฟจะนิยม (the next big thing) ใบเตยปลูกง่าย มักนำมาเป็นส่วนผสมและห่อขนมต่าง ๆ อย่างตะโก้ อร่อยและรักษ์โลกไปพร้อมกัน
ใบตอง
มีคนกล่าวว่าถ้าแค่ปลูกต้นกล้วยยังไม่รอด อย่าริทำสวน กล้วยเป็นพืชที่หาได้แทบทุกที่ในประเทศไทย แถมนำมาใช้ประโยชน์ได้ทุกส่วน แม้ใบตองจะมีขนาดใหญ่ แต่เนื้อนุ่ม นำมาพับเป็นบรรจุภัณฑ์ได้ง่าย แล้วปิดห่อด้วยไม้กลัด แค่คิดถึงห่อหมกในกระทงที่หอมทั้งเครื่องแกงและกลิ่นใบตองก็หิวจนทนไม่ไหว
กะลาหรือลูกมะพร้าว
เราอาจจะชินตากับภาพไอศกรีมกะทิเสิร์ฟในกะลามะพร้าวจนไม่ได้คิดอะไร แต่คนที่เชื่อมโยงความอร่อยคู่นี้ได้เป็นครั้งแรกสมควรได้รับการคารวะ นอกจากเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมแล้ว เนื้อในกะลาหรือลูกที่ขูดมาทานคู่กับไอศกรีมหรือห่อหมกจะช่วยเพิ่มความอร่อยมันไปอีกขั้น
ใบบัว
ชาวพุทธใช้ดอกบัวบูชาพระพุทธรูปและใส่บาตร ส่วนใบบัวที่ใหญ่ แบน และทนทานเหมาะนำมาทำบรรจุภัณฑ์อาหาร ข้าวห่อใบบัวเป็นอีกเมนูรักษ์โลกยอดนิยม เห็ด กุนเชียง กุ้งแห้ง ไข่เค็ม และเม็ดบัวผสมกับข้าว ห่อใบบัวแล้วนำไปนึ่งจนควันกรุ่นส่งกลิ่นหอม ย่อย (สลาย) ง่ายทั้งระหว่างและหลังทาน
กระบอกไม้ไผ่
ไม้ไผ่เป็นส่วนหนึ่งในวิถีไทยมาช้านาน ไม่ว่าจะใช้สร้างบ้าน ดื่มน้ำ หรือบรรจุอาหาร ข้าวหลามเป็นตัวอย่างขนมหวานที่ใช้ประโยชน์จากไม่ไผ่ ขนมชนิดนี้นิยมทานในภาคเหนือและอีสาน โดยเฉพาะช่วงฤดูหนาว นำกระบอกไม้ไผ่มาทำความสะอาด กรอกข้าวเหนียว กะทิ และส่วนผสมอื่น ๆ ตามลงไป ปิดด้วยใบตองแห้งแล้วนำไปย่างบนเตาถ่าน ซึ่งทำจากไม้ไผ่ ทานหมดแล้วไม่ต้องล้างจาน แถมได้ปุ๋ยปลูกต้นไม้อีกด้วย
นอกจากใช้เป็นบรรจุภัณฑ์อาหารแล้ว ไม้ไผ่ยังนำมาสานชะลอมได้ด้วย เหมาะกับการใส่ของแห้ง เช่น ไข่ ผัก ผลไม้ ใบมะพร้าวก็นำมาสานชะลอมได้เช่นกัน
ชาวบ้านในหลายท้องถิ่นยังนำไม้ไผ่มาทำเป็นกระบอกน้ำ แจกัน ที่ใส่แปรงสีฟัน และอุปกรณ์อื่น ๆ อีกมากมาย จะใช้พลาสติกไปทำไมในเมื่อธรรมชาติมีทุกอย่างให้พร้อมแล้ว
