อาหารอีสานได้ผ่านการวิถีการถักทอรสชาติที่สืบเนื่องยาวนานกลายเป็นอาหารไทยที่แสนอร่อยลิ้น พื้นที่ภาคอีสานที่มีคุณลักษณะเฉพาะแห่งนี้ประกอบด้วย 20 จังหวัด และแต่ละแห่งมีความเป็นมาทั้งศาสตร์และศิลป์ที่โดดเด่นด้านการรับประทานอาหาร เนื่องจากความแห้งแล้งและภูมิประเทศที่ไม่มีพื้นที่ส่วนใดที่จะเชื่อมสู่ทะเลได้ วัตถุดิบหลักของอาหารอีสานจึงอาศัยปลาน้ำจืด และสมุนไพรท้องถิ่น รวมถึงการใช้วิธีการหมักดองเพื่อการถนอมอาหาร โดยเน้นรสชาติเค็มจากปลาร้า ความเปรี้ยวจากน้ำมะขามและสมุนไพรอื่นๆ ความเผ็ดที่ได้จากพริกสดและพริกแห้ง แม้ว่าอาหารอีสานอย่างส้มตำ ลาบ และไก่ย่างจะสามารถหารับประทานได้ทั่วไป และเป็นที่นิยมชมชอบจนกลายเป็นอาหารระดับประเทศ แต่ถึงเวลาแล้วที่รสชาติและส่วนผสมของอาหารจากภูมิภาคอีสานจะก้าวเข้าสู่พื้นที่ของอาหารหรูมีระดับให้โลกได้รับรู้
“เราเพิ่งจะมีโอกาสได้ปลดล็อคอาหารอีสานเองครับ” เชฟวีระวัฒน์ ตริยเสนวรรธน์ หรือคุณหนุ่ม ผู้เป็นทั้งชาวอุดรธานีโดยกำเนิดและเจ้าของร้านอาหารซาหมวย & ซันส์กล่าว “รสชาติของอาหารอีสานนั้นร้อนแรงจากการใช้สมุนไพรชนิดต่าง ๆ ส่วนใหญ่จะมีรสชาติเผ็ดแต่พอทานแล้วจะรู้สึกสดชื่น นี่คือเสน่ห์เฉพาะของอีสานเลยครับ”
ในภาษาอีสานนั้นมีคำว่า “นัว” ซึ่งสื่อถึงความครบเครื่องหรือครบรส “สำหรับผมแล้ว รสนัวมีความหมายเดียวกับรส อุมามิ” เชฟหนุ่มอธิบาย “รสชาตินี้มาจากเทคนิคการหมักดองเครื่องปรุง พอภาคอีสานไม่มีพื้นที่ติดทะเล เราจึงนำปลามาหมักเกลือ เกิดเป็นน้ำปลาร้าและปลาแห้ง”
หนึ่งวันในอุดรธานี รสนี้ที่เสาะหา
อุดรธานี เป็นหนึ่งในจังหวัดที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจในภาคอีสาน ทั้งยังเป็นตัวเชื่อมระหว่างจังหวัดต่าง ๆ และประเทศเพื่อนบ้านอย่างประเทศลาวด้วย ที่นี่ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญที่นักท่องเที่ยวเดินทางเข้ามาเพื่อร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับศาสนา เพราะมีวัดสำคัญหลายแห่ง อย่างวัดป่าคำชะโนดและวัดป่าภูก้อนที่งดงาม ผู้ที่ชื่นชอบประวัติศาสตร์ อาจจะสนใจเยี่ยมชมแหล่งโบราณคดีบ้านเชียง ซึ่งเป็นแหล่งที่พบหลักฐานทางอารยธรรมในยุคสำริดที่เจริญรุ่งเรืองเมื่อกว่า 5,000 ปี และดอกบัวแดงที่เบ่งบานสะพรั่งในช่วงฤดูหนาว ณ ทะเลสาบหนองหาน อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี
ในช่วงเช้าตรู่ เราเริ่มจากเมนูไข่กระทะ ซึ่งเสิร์ฟพร้อมกับหมูยอ หมูสับ และกุนเชียงที่ร้าน คิงส์โอชา ซึ่งเป็นที่นิยมของคนในพื้นที่ นอกจากจะได้ลิ้มลองไข่กระทะแล้ว ยังมีขนมปังข้าวจี่ ซึ่งเป็นขนมปังไส้กรอก คล้ายกับ Bánh mì ซึ่งเป็นอาหารเวียดนาม ทั้งสองเมนูนี้มีที่มาจากการที่ฝรั่งเศส เคยเข้ามาครอบครองเวียดนามและ สปป. ลาว แต่ว่าในปัจจุบันอาหารเหล่านี้ได้ปรับเปลี่ยนให้มีความโดดเด่นเห็นถึง “ความเป็นอีสาน” มากยิ่งขึ้น
สำหรับมื้อกลางวัน เรามีโอกาสชิมอาหารรสชาตินัว ๆ ที่ร้าน “ส้มตำเจ๊ไก่” เป็นร้านอาหารที่ได้รับความนิยมในหมู่คนท้องถิ่น ด้วยน้ำปลาร้าสูตรเด็ดที่เข้ากันได้ดีกับส้มตำและปลาทอด และอีกหลายเมนูเด็ด ที่ต้องลิ้มลองอย่างลาบหมู ต้มแซ่บเห็ด และไก่ย่างสูตรเฉพาะของร้าน ที่เข้ากันได้ดีเมื่อรับประทานคู่กับข้าวเหนียวนึ่งร้อน ๆ
เพื่อเป็นการปิดท้ายประสบการณ์การรับประทานอาหารในวันนี้ให้สมบูรณ์แบบ เราขอแนะนำร้าน ซาหมวย & ซันส์ สำหรับมื้อค่ำ เชฟหนุ่มและเชฟโจ สองพี่น้องชาวอุดรธานี ซึ่งหลังจากฝึกปรือฝีมือการปรุงอาหารจากต่างประเทศมา พวกเขากลับสู่บ้านเกิดด้วยความปรารถนาอย่างแรงกล้าที่จะนำเสนออาหารอีสานรูปแบบใหม่ พร้อมทั้งแนวคิดที่จะสนับสนุนเกษตรกรท้องถิ่นให้เติบโตไปด้วยกัน ทางร้านจะเลือกใช้วัตถุดิบที่ผลิตจากฟาร์มออร์แกนิกในจังหวัดขอนแก่น โดยมีชาวสกลนครเป็นผู้สรรหาแหล่งวัตถุดิบต่างๆ ให้ ใช้ปลาที่เลี้ยงโดยชาวอุดรธานี รวมถึงวัตถุดิบที่ปลูกและเลี้ยงโดยเกษตรกรในภูมิภาคนี้ เพื่อรังสรรค์เมนูร่วมสมัยที่นำเสนอความเป็น อาหารไทยในแบบอีสาน โดยเมนูอาหารนั้นจะเปลี่ยนไปตามฤดูกาลทุก ๆ สี่เดือน เมนูที่ทางร้านนำเสนอในช่วงที่ผ่านมานั้น ได้ใช้ “ปลายอน” ซึ่งเป็นปลาน้ำจืดของจังหวัดอุดรธานี ที่อุดมไปด้วยไขมันชนิดดี เนื้อของปลายอนนั้นมีลักษณะคล้ายกับปลาไหลญี่ปุ่น ทางร้านได้นำปลายอนมาใช้ทำน้ำปลาและหมักกับรำข้าวท้องถิ่นเพื่อทำกะปิ ทั้งยังเสิร์ฟเมนูพิเศษอย่างปลายอนแช่น้ำปลาย่างอีกด้วย
ของฝากหลากรส
ก่อนกลับบ้าน อย่าลืมซื้อของดีประจำอุดรธานีเป็นของฝากกลับบ้านด้วย อย่างไส้กรอกอีสานรสแซ่บ แหนมเนืองรสนุ่ม หมูสวรรค์หอมหวาน และหมูยอรสเด็ด ซึ่งสามารถหาซื้อได้จากร้านขายของฝากทั่วทั้งจังหวัด แต่เราขอแนะนำ ร้านเสี่ยวอีสานของฝาก วีทีแหนมเนือง และร้านของฝากสุขสมบูรณ์
บทความนี้ได้รับการสนับสนุนโดย การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กรุณาเยี่ยมชมที่เว็บไซต์ https://www.tourismthailand.org/
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
การท่องเที่ยวแห่งประเทศ สำนักงานอุดรธานี
16/5 ถนนมุขมนตรี ตำบลหมากแข้ง อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี41000
โทร. 0 4232 5406-7
E-mail : tatudon@tat.0r.th
เว็บไซต์ http://www.tourismthailand.org/udonthani
ที่อยู่:
คิงส์โอชา
22/1-2 ถนนสี่ศรัทธา ตำบลหมากแข้ง อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี
www.facebook.com/RanKhingSXochaXaHarCheaEleaKheruxngDum/
โทร. 0 4234 3481
ซาหมวย & ซันส์
133/25 ถนนโพนพิสัย ตำบลหมากแข้ง จังหวัดอุดรธานี
www.facebook.com/SamuayNsons/
โทร. 09 9473 6464
ร้านเสี่ยวอิสานของฝาก
ตลาดบ้านห้วย จังหวัดอุดรธานี 41000
โทร. 08 1717 0556
ส้มตำเจ๊ไก่
230/28 ซ.ศาลเจ้าแม่ทับทิม ถ.อัศวมิตร ต.หมากแข้ง อ.เมือง จังหวัดอุดรธานี 41000
โทร. 08 6239 2244
ร้านของฝากสุขสมบูรณ์
296/48 ถนนประจักษ์ (ขบส.เก่า 407 ทัวร์) ตำบลหมากแข้ง อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี 41000
โทร. 0 42240898
ร้านวีทีแหนมเนือง
345/1-3ถ.โพศรี(หลังวัดโพธิสมภรณ์), ตำบลหมากแข้ง อ.เมือง จังหวัดอุดรธานี 41000
โทร. 0 4234 7111
